• VIE

Đại xòe Thái di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Yên Bái

Thời gian

Đăng ngày 02/05/2022

Danh mục

Đại xòe Thái di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Nghĩa lộ – Mảnh đất được ví như lòng chảo của Yên Bái.

Thị xã nghĩa lộ nằm ở phía Tây tỉnh Yên Bái, cách trung tâm Yên Bái 84km. Phía bắc, Đông, Nam giáp huyện Văn Chấn, phía tây giáp huyện Trạm Tấu. Khí hậu mang đặc trung của vùng khí hậu Tây Bắc, trong năm có 4 mùa rõ rệt. Đây là nơi sinh sống chủ yếu của anh em đồng bào dân tộc Thái. Do vậy văn hóa phong tục tập quán chủ yếu đều bắt nguồn từ dân tộc Thái, hàng năm có nhiều lễ hội diễn ra kể đến như lễ xên bản, xên mường, xên đông, lễ hội cầu mưa, lễ hội xuống đồng, lễ hội xên lẩu nó, lễ hội xé then. Nhưng đặc biệt đó là đại xòe Thái được UNESCO ghi vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Hãy cùng Huonganhtourist khám phá về điệu xòe cổ này nhé.

Đại xòe Thái với 5000 diễn viên quần chúng năm 2019

Điệu xòe cổ người Thái

1 trong những vòng tròn của múa xòe

Xòe Thái là loại hình múa truyền thống đặc sắc gắn liền với đời sống của đồng bào Thái vùng Tây Bắc Việt Nam(Yên Bái, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La), trong các sinh hoạt văn hóa cộng đồng như các lễ hội, liên hoan văn nghệ, kết bạn, giao lưu, diễn đạt các ý tưởng về cội nguồn tâm linh…

Đây là sợi dây gắn kết cộng đồng, thể hiện tinh thần đoàn kết. Ban đầu chỉ là những điệu nhảy múa dân bản nắm tay nhau, tạo thành vòng tròn, nhảy theo điệu nhạc. Nhạc cụ chính bao gồm: đàn tính tẩu, trống, chiêng, thanh la… Dần dần xòe đã trở thành ‘vũ điệu cung đình’ phục vụ các tù trưởng Tây Bắc.

Ngày nay, Xòe không chỉ là những điệu múa đơn thuần mà mỗi chuyển động, dáng điệu, cách xếp đội hình đều mang những sắc thái riêng, thể hiện những câu chuyện, thông điệp khác nhau: tình yêu cuộc sống, tình cảm nam nữ, niềm vui lao động…

Xòe gồm 6 điệu xòe cổ : “Khắm khen” (cầm tay nhau hay nắm tay cùng xòe), “Nhôm khăn” (tung khăn), “Đổn hôn (xòe bước tiến lùi), “Phá xí” (bổ bốn), “Khắm khăn mơi lảu” (nâng khăn mời rượu), “Ỏm lọm tốp mư” (đi vòng tròn vỗ tay).

 

Được UNESCO công nhận và trở thành di sản văn hóa phi vật thể đại diện cho nhân loại.

Yên Bái: Khai mạc Tuần văn hóa, du lịch Mường Lò năm 2015

Hồ sơ Nghệ thuật Xòe Thái của Việt Nam là 1 trong 48 hồ sơ được xem xét trong kỳ họp Kỳ họp thứ 16 của Ủy ban Liên chính phủ Công ước 2003 của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể được tổ chức tại Paris, Pháp.

Đến năm 2015 Nghệ thuật Xòe Thái ở vùng đất Mường Lò – Nghĩa Lộ đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2015 và được tổ chức biểu diễn khá thường xuyên. Với thành tích khủng và sự hoành tráng :

Năm 2013, màn đại xòe cổ với 2.013 diễn viên quần chúng tham gia tại đêm khai mạc Lễ hội Văn hóa- Du lịch Mường Lò và Khám phá danh thắng quốc gia Ruộng bậc thang Mù Cang Chải đã được xác lập Kỷ lục Guiness Việt Nam.

Năm 2019, màn trình diễn nghệ thuật Xòe Thái trong chương trình nghệ thuật tại Lễ hội Văn hóa- Du lịch Mường Lò là vòng đại xòe lớn nhất tính đến nay với sự tham gia của 5.000 nghệ nhân, diễn viên quần chúng.

Năm 2020, cũng sự kiện văn hóa này, màn đại xòe đoàn kết có sự tham gia của 2.020 diễn viên quần chúng, đến từ thị xã Nghĩa Lộ và huyện Văn Chấn trình diễn 6 điệu xòe cổ kết hợp biểu diễn trong chương trình diễu diễn đường phố nhiều ngày trước Lễ hội đã tạo ấn tượng đặc biệt với du khách trong và ngoài nước.

Chiều ngày 15/12/2021, di sản nghệ thuật Xòe Thái của Việt Nam chính thức được UNESCO ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

 

Xem thêm:

Danh lam thắng cảnh Yên Bái có gì?

Ẩm thực đặc trưng của Yên Bái P1

Ẩm thực đặc trưng của Yên Bái P2